Charcot-Marie-Tooth Hastalığı (CMT), periferik sinirleri etkileyen, ilerleyici, kalıtsal bir nöropatidir. Sinirlerin miyelin kılıfında veya aksonlarında bozulma sonucu kas güçsüzlüğü, kas erimesi, duyu kaybı ve refleks azalması ile karakterizedir. En sık görülen kalıtsal nöropati olup, ayak ve bacak kaslarında zayıflık ve deformitelerle başlar, zamanla elleri de etkileyebilir.
CMT, genetik olarak heterojen bir hastalıktır. Otozomal dominant, otozomal resesif ve X'e bağlı kalıtım gösterebilir. En yaygın tipi CMT1A, PMP22 genindeki duplikasyon sonucu oluşur. Diğer tiplerde MFN2, GJB1, MPZ, GDAP1 gibi genlerde mutasyonlar rol oynar. Bu genler, miyelin yapısı ve akson bütünlüğü için gereklidir. Mutasyonlar, sinir iletim hızında azalma ve aksonal dejenerasyona yol açar.
CMT, yaklaşık 1:2,500 sıklıkla görülür ve en yaygın kalıtsal nöropatidir. Her iki cinsiyeti de etkiler. Belirtiler genellikle çocukluk veya ergenlik döneminde başlar, ancak erişkin yaşta başlayan formları da vardır.
Tanı, klinik muayene, aile öyküsü, elektrofizyolojik testler ve genetik analizle konur. Sinir iletim hızları yavaşlamışsa demiyelinizan tip, normal veya hafif yavaşsa aksonal tip düşünülür. Sinir biyopsisi nadiren gerekebilir. Moleküler genetik testler, alt tipin belirlenmesini sağlar.
CMT'nin kesin tedavisi yoktur. Tedavi semptomlara yöneliktir:
CMT genellikle yaşam süresini etkilemez. Ancak, ilerleyici kas güçsüzlüğü ve deformiteler yaşam kalitesini düşürebilir. Erken rehabilitasyon ve uygun destekle bağımsızlık korunabilir.
Yeni genetik mutasyonlar tanımlanmaya devam etmektedir. Miyelin onarımını hedefleyen tedaviler, gen tedavisi ve nöroprotektif ajanlar üzerine çalışmalar sürmektedir. Özellikle PMP22 ekspresyonunu düzenleyen moleküller umut vaat etmektedir.